Czy zarządzenie prezydenta miasta w sprawie odwołania dyrektora instytucji kultury można zaskarżyć do sądu administracyjnego?
Zarządzenia dotyczące powołania, jak i odwołania ze stanowiska dyrektora gminnej instytucji kultury mają charakter publicznoprawny i z tego powodu mogą być zaskarżane do sądów administracyjnych.
Zarządzenie prezydenta, burmistrza lub wójta o powołaniu lub odwołaniu ze stanowiska dyrektora instytucji kultury nie są jedynie aktami z zakresu prawa pracy i nie można pozbawić możliwości objęcia ich kontrolą sprawowaną przez sądy administracyjne. Takie stanowisko potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z 7 lipca 2015 r. (II OSK 1672/15).
NSA uchylił postanowienie Wojewódzkiego Sąd Administracyjnego w Bydgoszczy, który odrzucił skargę byłej dyrektorki muzeum w Grudziądzu na zarządzenie Prezydenta Miasta Grudziądza w sprawie odwołania ze stanowiska.
Sąd w Bydgoszczy przyjął, że zarządzenie odwołujące skarżącą ze stanowiska dyrektora stanowi wyłącznie czynność cywilnoprawną a nie czynność organu administracji publicznej podlegającą kontroli w trybie administracyjnym i z tego powodu odrzucił skargę jako wniesioną w sprawie nienależącej do właściwości sądów administracyjnych.
Z tym stanowiskiem nie zgodził się NSA, który stwierdził, że akt odwołania dyrektora instytucji kultury chociaż ma charakter personalny, ale nie jest aktem stricte prywatnoprawnym, gdyż obsada stanowiska dyrektora jest formą zarządzania placówką związaną z realizacją przez gminę jej zadania własnego w zakresie działalności kulturalnej, co niewątpliwie wchodzi w zakres administracji publicznej.
Wprawdzie akt odwołania dyrektora wywołuje również skutki w sferze prawa pracy, jednak okoliczność ta ma takie następstwo, że odwołany dyrektor może kwestionować sam akt odwołania (zarządzenie organu gminy) przed sądem administracyjnym, natomiast własnego interesu w sferze skutków, jakie ów akt wywołuje w zakresie praw pracowniczych może dochodzić przed sądem pracy.
Takie zapatrywanie na powyższą kwestię potwierdza choćby wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2015 r., sygn. akt I PK 155/14 (Lex nr 1656219), w którym rozważane były skutki orzeczenia sądu administracyjnego o nieważności uchwały zarządu powiatu o odwołaniu z funkcji dyrektora szkoły na sferę zatrudnienia pracowniczego.
Przywołać również należy analizę orzecznictwa sądów administracyjnych w kwestii charakteru aktów powołania na stanowiska dyrektorów (kierowników) samorządowych jednostek organizacyjnych, jakiej dokonał Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 3 lutego 2012 r., sygn. akt II OSK 2693/11 (Lex nr 1113792). W postanowieniu tym przyznając, iż zagadnienie to było w różny sposób podejmowane przez sądy administracyjne, jak i Sąd Najwyższy, wskazano, że ostatecznie zostało przyjęte stanowisko o podwójnym charakterze aktów powołania na te stanowiska jako aktów publicznoprawnych a zarazem aktów wywołujących skutki w sferze prawa pracy.