Porażka prezydenta Gorzowa Wielkopolskiego Jacka Wójcickiego. Sąd administracyjny uznał, że odwołał on dyrektorkę Miejskiego Centrum Kultury z istotnym naruszeniem prawa. Tym samym podtrzymał decyzję Wojewody Lubuskiego, który kilka miesięcy temu stwierdził nieważność aktu odwołania. Wyrok jest nieprawomocny.
W maju 2025 r. Wojewoda Lubuski stwierdził nieważność aktu Prezydenta Gorzowa Wielkopolskiego z dnia 28 lutego 2025 r. w sprawie odwołania Hanny Dębskiej ze stanowiska Dyrektora Miejskiego Centrum Kultury w Gorzowie Wielkopolskim. Akt ten został uznany za niezgodny z prawem w całości. Sprawę komentowała jako pierwsza aktywistka Alina Czyżewska. – Jacek Wójcicki po kilkunastu latach „kariery w samorządzie” wciąż NIE ZNA przepisów i wciąż je łamie – napisała aktywistka. Ze swoją ignorancją Prezydent Gorzowa obnosił się zresztą publicznie. W TVP3 Gorzów Wielkopolski uzurpował sobie prawo „bezpośredniego nadzoru” nad instytucjami kultury, także zapowiadał, że „nie odpuści sobie kultury”, co interpretowałem jako zamiar naruszania jej autonomii. Jacek Wójcicki twierdził też, że „z wielu przepisów prawa wynika bezpośredni nadzór prezydenta miasta i odpowiedzialność”, co stoi w oczywistej sprzeczności z ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, jak i bogatym orzecznictwem w tym zakresie.
Pewny swego Prezydent Gorzowa zaskarżył rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubuskiego do sądu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim wyrokiem 4 września 2025 r. (II SA/Go 398/25) oddalił skargę Prezydenta na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody. Wyrok jest w tej chwili nieprawomocny.
Prezydent argumentował, że odwołanie miało charakter wyłącznie pracowniczy, a Wojewoda nie miał kompetencji nadzorczych. Prezydent kwestionował również zarzut braku konsultacji. Sąd rozpoznając sprawę, w pierwszej kolejności potwierdził, że akt odwołania, mimo że nie został nazwany „zarządzeniem”, posiadał władczy charakter i skutki prawne zarządzenia.
Sąd powołał się też na utrwalony w orzecznictwie pogląd, że akt odwołania dyrektora instytucji kultury ma podwójny charakter prawny, co oznacza to, że jest on jednocześnie aktem publicznoprawnym (podlegającym kontroli Wojewody i sądów administracyjnych pod kątem zgodności z prawem publicznym) oraz aktem z zakresu prawa pracy. Kontrola sądów administracyjnych dotyczy wyłącznie zachowania wymogów publicznoprawnych.
Jednym z głównych zarzutów Wojewody, które podzielił przez Sąd, było niezasięgnięcie opinii związków zawodowych działających w MCK oraz stowarzyszeń zawodowych i twórczych właściwych ze względu na rodzaj działalności prowadzonej przez MCK. Prezydent Miasta argumentował, że skoro dyrektorka została wyłoniona w drodze konkursu, to wymóg konsultacji (opiniowania) przed odwołaniem nie był konieczny. Zarówno Wojewoda, jak i WSA uznały to stanowisko za nieprawidłową interpretację prawa. Sąd stwierdził, że przepis zwalniający z konsultacji dotyczy wyłącznie etapu powołania. Natomiast w przypadku odwołania dyrektora (bez względu na sposób jego powołania) ustawa wymaga każdorazowo opiniowania przez związki zawodowe oraz stowarzyszenia. Niezasięgnięcie tych opinii stanowi istotne naruszenie prawa.
W akcie odwołania Prezydent Gorzowa Wielkopolskiego wskazał jako przyczynę „utratę zaufania, spowodowaną naruszeniem podstawowych obowiązków służbowych polegających na niewykonywaniu zadań zleconych przez przełożonego”. Dopiero na wezwanie Wojewody Prezydent wyjaśnił, że podstawą jest przesłanka z art. 15 ust. 6 pkt 4 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, czyli odstąpienie od realizacji umowy programowej. Sąd podkreślił jednak, że wyjaśnienia złożone organowi nadzoru nie mogą zastąpić wadliwego aktu odwołania, który już w momencie wydania naruszał prawo w sposób istotny z uwagi na brak szczegółowego uzasadnienia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie uznał, że zarówno zaniechanie zasięgnięcia opinii, jak i wydanie aktu odwołania bez szczegółowego uzasadnienia, naruszały prawo w sposób istotny. Z tego powodu stwierdził, że skarga Prezydenta na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody nie jest zasadna, i ją oddalił.