„Odmrażanie” domów, ośrodków i centrów kultury – są wytyczne!

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowało wytyczne dotyczące funkcjonowania domów, centrów i ośrodków kultury w trakcie epidemii COVID-19 w Polsce.

Ministerstwo rekomenduje utrzymanie w możliwie jak najszerszym stopniu działalności w sieci oraz poszukiwanie i prowadzenie innych form działalności nie wymagających bezpośrednich kontaktów z publicznością. Jednocześnie zgadza się na prowadzenie zajęć pod warunkiem zapewnienia min. 10 m kw. na jednego uczestnika.

Szczegółowe informacje dostępne są poniżej oraz na stronie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowego Centrum Kultury.

Wytyczne dotyczące funkcjonowania domów, centrów i ośrodków kultury w trakcie epidemii COVID-19 w Polsce

Domy, centra i ośrodki kultury to instytucje kultury, które nie podlegają ministrowi kultury i dziedzictwa narodowego. Ich organizatorami są lokalne samorządy. Wszelkie decyzje dotyczące ich działalności podejmują osoby zarządzające w porozumieniu ze swoimi organizatorami. Poniższe wytyczne MKiDN stanowią zestaw dobrych praktyk  i wskazówek dla menedżerów, pracowników, współpracowników, wolontariuszy oraz organizatorów domów, centrów i ośrodków kultury, przygotowanych na podstawie doświadczeń i działań podejmowanych przez państwowe instytucje kultury oraz uzgodnionych i zaakceptowanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego.

W związku z wdrażaniem trzeciego etapu znoszenia ograniczeń związanych z koronawirusem SARS-CoV-2 informujemy, że możliwe jest stopniowe, ograniczone przywracanie działalności domów, centrów i ośrodków kultury. Działania każdej instytucji powinny być dostosowane do jej indywidualnej, faktycznej sytuacji oraz warunków epidemicznych na danym terenie.

Działalność domów, centrów i ośrodków kultury w skali kraju jest bardzo zróżnicowana i uzależniona od lokalnych uwarunkowań, możliwości i potrzeb odbiorców, dlatego nierzadko łączą kilka funkcji i prowadzą szeroko zakrojoną działalność, np. edukacyjną, wystawienniczą, kinową, koncertową, czy sportową.

Mając na uwadze bezpieczeństwo i ochronę zdrowia, a także zminimalizowanie ryzyka zakażenia koronawirusem odbiorców oraz pracowników domów, centrów i ośrodków kultury, przedstawiamy rekomendacje w zakresie bezpiecznych warunków przywracania funkcjonowania tych instytucji.

Ostateczna decyzja dotycząca zakresu funkcjonowania i szczegółowych zasad organizacji pracy w instytucji w obecnym reżimie sanitarnym należy do dyrekcji i powinna zostać podjęta w porozumieniu z jej organizatorem oraz z państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym, w razie zaistnienia takiej konieczności.

Cel wdrażania rekomendacji:

1. Kompleksowe, profilaktyczne działanie przeciwepidemiczne dostosowane do aktualnej sytuacji epidemiologicznej oraz regulacji i wytycznych rządowych.
2. Minimalizowanie ryzyka rozprzestrzenia się koronawirusa w związku z działalnością domów, centrów i ośrodków kultury.
3. Zapewnienia bezpieczeństwa pracowników i współpracowników domów, centrów i ośrodków kultury oraz odbiorców.

Procedury wznawiania działalności domów, centrów i ośrodków kultury

Stopniowe odmrażanie działalności domów, centrów i ośrodków kultury:

1. Utrzymanie w możliwie jak najszerszym stopniu działalności statutowej w sieci.
2. Poszukiwanie i prowadzenie innych form działalności domów, centrów i ośrodków kultury, nie wymagających bezpośrednich kontaktów z publicznością.
3. Zaniechanie, do odwołania, organizacji wydarzeń dla większych grup ludzi (debat, spotkań,  koncertów, wernisaży, finisaży, konferencji,  eventów plenerowych, przeglądów, targów), z wyjątkiem tych, które mogą odbywać się online.
4. W domach, centrach i ośrodkach kultury, które prowadzą działalność wystawienniczą, muzealniczą i biblioteczną wdrożenie wytycznych powstałych dla galerii wystawienniczych, muzeów i bibliotek.

(https://www.gov.pl/web/rozwoj/wytyczne-dla-branz)

5. Umożliwienie prowadzenia zajęć ruchowych (w tym artystycznych) oraz z zakresu edukacji artystycznej i kulturowej na otwartych przestrzeniach:
   •  o wymiarach minimum 62x30m – obowiązujący limit uczestników to 14 osób (+ 2 osoby prowadzące), z zachowaniem odległości pomiędzy nimi co najmniej 2 m,
   • o wymiarach minimum 105×68 m – obowiązujący limit uczestników to 22 osoby (+ 4 osoby prowadzące), z zachowaniem odległości pomiędzy nimi co najmniej 2 m.
6. Umożliwienie prowadzenia zajęć ruchowych (w tym artystycznych) i tych z zakresu edukacji artystycznej i kulturowej w obiektach zamkniętych, gdzie na jednego uczestnika musi przypadać co najmniej 10 m²:
   • 12 osób + 1 osoba prowadząca (w obiektach do 300 m²),
   • 16 osób + 2 osoby prowadzące (w obiektach od 301 do 800 m²),
   • 24 osoby + 2 osoby prowadzące (w obiektach od 801 do 1000 m²),
   • 32 osoby + 3 osoby prowadzące (w obiektach powyżej 1000 m²).
7. Umożliwienie prowadzenia indywidualnych zajęć (prowadzący – uczestnik)  z zakresu edukacji artystycznej i kulturowej w pomieszczeniu, z zachowaniem odległości co najmniej 2 m i poddaniem dezynfekcji wszystkich przedmiotów mających bezpośredni kontakt z osobami, które je użytkują.
8. Opracowanie regulaminu zajęć w nawiązaniu do ich specyfiki i obowiązujących wymogów.
9. Zapewnienie, w miarę możliwości, wietrzenia nieklimatyzowanych pomieszczeń po każdych indywidualnych zajęciach.
10. Serwis, przegląd i odkażanie sprzętu wentylacyjno-klimatyzacyjnego (o ile przepisy sanitarne pozwolą na jego stosowanie) oraz wdrożenie częstszych i dłuższych przerw celem wietrzenia mechanicznego i grawitacyjnego sal. Rozważenie możliwości funkcjonowania bez korzystania z urządzeń wentylacyjno-klimatyzacyjnych w sytuacji, gdy nie będzie to możliwe ze względów sanitarnych.
11. Zaniechanie, do czasu wznowienia działalności kin i teatrów, projekcji filmów i wystawiania przedstawień teatralnych, operowych, baletowych, musicalowych w zamkniętych pomieszczeniach. W przypadku złagodzenia obostrzeń stosowanie w tym zakresie wytycznych właściwych dla tej działalności.

 Zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom i współpracownikom:

1. Poinformowanie pracowników, obsługi, a także klientów o zakazie przebywania w obiekcie osób z niepokojącymi objawami choroby zakaźnej, po kontakcie z osobą chorą, zakażoną, izolowaną lub poddaną kwarantannie; w powyższe sytuacji zalecane jest pozostanie w domu, skorzystanie z teleporady medycznej, a w razie pogarszania się stanu zdrowia – wezwaniu pogotowia ratunkowego.
2. Podział realizowanych przez instytucję zadań tak, aby ich część – niewymagająca fizycznej obecności pracowników w siedzibie – mogła być jak najdłużej realizowana zdalnie.
3. Organizację stanowisk pracy z uwzględnieniem wymaganego dystansu przestrzennego między pracownikami (minimum 1,5 m).
4. Organizację trybu pracy z uwzględnieniem systemu zmianowego i rotacyjnego oraz niezbędnej rezerwy kadrowej, na wypadek wzrostu ryzyka epidemicznego (działania rekomendowane).
5. Zapewnienie służbom porządkowym oraz pracownikom mającym kontakt z odbiorców dostępu do środków ochrony indywidualnej (maseczki ochronne, rękawice jednorazowe) i preparatów do dezynfekcji rąk.
6. Zapewnienie, w miarę możliwości, wietrzenia nieklimatyzowanych pomieszczeń.
7. Serwis, przegląd i odkażanie sprzętu wentylacyjno-klimatyzacyjnego (o ile przepisy sanitarne pozwolą na jego stosowanie) oraz wdrożenie częstszych
   i dłuższych przerw celem wietrzenia mechanicznego i grawitacyjnego sal. Rozważenie możliwości funkcjonowania bez korzystania z urządzeń wentylacyjno-klimatyzacyjnych w sytuacji, gdy nie będzie to możliwe ze względów sanitarnych.
8. Ograniczenie do niezbędnego minimum spotkań i narad wewnętrznych; spotkania powinny być przeprowadzane przy otwartych oknach, z zachowaniem odległości pomiędzy osobami (minimum 1,5 m); preferowany kontakt telefoniczny oraz mailowy.
9. Ograniczenie korzystania przez pracowników i współpracowników z przestrzeni wspólnych, w tym:
   • wprowadzenie różnych godzin przerw,
   • zmniejszenie liczby pracowników korzystających ze wspólnych obszarów w danym czasie (np. przez rozłożenie przerw na posiłki).
10. Otoczenie szczególną troską pracowników z grup bardziej narażonych na ryzyko epidemiczne – jeśli to możliwe nieangażowanie w bezpośredni kontakt z odbiorcą osób powyżej 60 roku życia oraz przewlekle chorych.
11.  Wytyczne dla pracowników:
    • Przed rozpoczęciem pracy, tuż po przyjściu do pracy obowiązkowo należy umyć ręce wodą z mydłem.
    • Nosić osłonę nosa i ust, ewentualnie przyłbicę oraz rękawice ochronne, ewentualnie regularnie dezynfekować ręce podczas wykonywania obowiązków.
    • Zachować bezpieczną odległość od rozmówcy i współpracowników (rekomendowane są 2 metry).
    • Regularnie często i dokładnie myć ręce wodą z mydłem, zgodnie z instrukcją znajdującą się przy umywalce, i dezynfekować osuszone dłonie środkiem na bazie alkoholu (min. 60%).
    • Podczas kaszlu i kichania zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką – jak najszybciej wyrzucić chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć ręce.
    • Starać się nie dotykać dłońmi okolic twarzy, zwłaszcza ust, nosa i oczu.
    • Dołożyć wszelkich starań, aby stanowiska pracy były czyste i higieniczne, szczególnie po zakończonym dniu pracy. Należy pamiętać o dezynfekcji powierzchni dotykowych, takich jak: słuchawka telefonu, klawiatura i myszka, włączniki świateł, biurka, itp.
    • Regularnie (kilka razy w ciągu dnia) czyścić powierzchnie wspólne, z którymi stykają się odbiorcy, np. klamki drzwi wejściowych, poręcze, blaty, oparcia krzeseł.
    • Unikać dojazdów do pracy środkami komunikacji publicznej, jeżeli istnieje taka możliwość.
12. Przygotowanie procedury postępowania na wypadek wystąpienia sytuacji podejrzenia zakażenia i skuteczne poinstruowanie pracowników.

Zapewnienie bezpieczeństwa w obiekcie:

1. Umieszczenie w widocznym miejscu przed wejściem do budynku (sali, pracowni itd.) informacji o maksymalnej liczbie odbiorców, mogących jednocześnie przebywać domu, centrum, ośrodku kultury.
2. Zapewnienie odbiorcom środków do dezynfekcji (płyny dezynfekcyjne, mydło). Rekomenduje się stworzenie możliwości zakupu maseczek ochronnych i rękawic na terenie obiektu.
3. Upublicznienie na stronach internetowych i kanałach społecznościowych instytucji informacji o aktualnie obowiązujących zasadach przebywania i korzystania z pomieszczeń domu, centrum i ośrodka kultury w związku z prowadzoną działalnością statutową.
4. Wywieszenie w pomieszczeniach instrukcji sanitarnohigienicznych dotyczących mycia rąk, zdejmowania i zakładania rękawiczek, zdejmowania i zakładania maseczki, a przy dozownikach z płynem do dezynfekcji – także instrukcji dezynfekcji rąk.
5. Zapewnienie sprzętu i środków oraz monitorowanie codziennych prac porządkowych, ze szczególnym uwzględnieniem dezynfekowania powierzchni dotykowych – poręczy, klamek, włączników światła, uchwytów, poręczy krzeseł i powierzchni płaskich, w tym blatów w pomieszczeniach pracy i w pomieszczeniach do spożywania posiłków.

4. Ograniczenie liczebności odbiorców, adekwatnie do obowiązujących przepisów (w zależności od wielkości obiektu), w celu przestrzegania wymogu dotyczącego dystansu przestrzennego.
5. Dopilnowanie, aby odbiorcy dezynfekowali dłonie przy wejściu, zakładali rękawice ochronne oraz posiadali ochronę zakrywającą usta i nos.
6. Dopilnowanie, aby odbiorcy nie przekraczali wyznaczonych linii (oznakowanie na podłodze), jeśli takie są wyznaczone.
7. Ewentualne ograniczenie godzin otwarcia.
8. Ograniczenie wykorzystania multimediów i innych urządzeń aktywowanych dotykiem (np. audio-guide’y, ekrany dotykowe).
9. Ograniczenie możliwości korzystania z szatni (np. co drugi wieszak) lub czasowe zniesienie takiej możliwości.
10. Ograniczenie liczby osób przebywających w toaletach – rekomenduje się, aby liczba ta jednorazowo była o połowę mniejsza od liczby ubikacji.
11. Bieżąca dezynfekcja toalet, wind, klamek, telefonów, klawiatury komputerów, urządzeń w pomieszczeniach socjalnych oraz – w miarę potrzeby i możliwości – innych często dotykanych powierzchni.
12. Wyznaczenie i przygotowanie (m.in. wyposażonego w środki ochrony indywidualnej i płyn dezynfekujący) pomieszczenia lub obszaru, w którym będzie można odizolować osobę w przypadku stwierdzenia objawów chorobowych.

Przygotowanie i umieszczenie w określonym miejscu (łatwy dostęp) potrzebnych numerów telefonów do stacji sanitarno-epidemiologicznej, służb medycznych.

Postepowanie w przypadku podejrzenia zakażenia koronawirusem u pracownika/obsługi/klienta

1. Obowiązkowe zapoznanie personelu z wytycznymi związanymi z zakażeniem koronawirusem (przekazanie najważniejszych wytycznych i obowiązków w tym zakresie).
2. Zaleca się bieżące śledzenie informacji Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministra Zdrowia, dostępnych na stronach  gis.gov.pl  lub https://www.gov.pl/web/koronawirus/, a także obowiązujących przepisów prawa.

3. W przypadku wystąpienia u osoby niepokojących objawów sugerujących zakażenie koronawirusem należy niezwłocznie odsunąć ją od pracy i odesłać transportem indywidualnym do domu. Należy powiadomić właściwą miejscowo powiatową stację sanitarno-epidemiologiczną i stosować się ściśle do wydawanych instrukcji i poleceń.
4. Osoba ta powinna oczekiwać na transport w pomieszczeniu, w którym jest możliwe czasowe odizolowanie jej od innych osób lub w wyznaczonej do tego celu przestrzeni zapewniającej odstęp od innych na min 2 m.
5. Zaleca się ustalenie obszaru, w którym poruszała się i przebywała osoba z niepokojącymi objawami, przeprowadzenie rutynowego sprzątania, zgodnie z procedurami oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty itp.).
6. Rekomendowane jest stosowanie się do zaleceń Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego przy ustalaniu, czy należy wdrożyć dodatkowe procedury, biorąc pod uwagę zaistniały przypadek.
7. Zaleca się ustalenie listy pracowników oraz klientów, o ile to możliwe,  przebywających w tym samym czasie i w tej samej części/częściach  obiektu co osoba podejrzewanao zakażenie, ponieważ może to być bardzo pomocne w działaniach służb sanitarnych.

Przydatne instrukcje:

– mycia rąk

https://gis.gov.pl/zdrowie/zasady-prawidlowego-mycia-rak/

– dezynfekcji rąk

https://gis.gov.pl/aktualnosci/jak-skutecznie-dezynfekowac-rece/

– prawidłowego zdejmowania maseczki

https://gis.gov.pl/aktualnosci/jak-prawidlowo-nalozyc-i-zdjac-maseczke/

– prawidłowego zdejmowania rękawiczek

https://gis.gov.pl/aktualnosci/koronawirus-jak-prawidlowo-nalozyc-i-zdjac-rekawice/