W tym tygodniu do Sejmu wpłynął rządowy projekt nowelizacji ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Prezentujemy jego treść wraz uzasadnieniem. Mamy też projekt powiązanego z nim rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Rząd skierował do Sejmu RP projekt ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Projekt zmian dotyczy przeprowadzania konkursów wyłaniających kandydatów na stanowisko dyrektora instytucji kultury oraz przekształcenia w państwowe instytucje kultury dwóch instytutów badawczych o profilu humanistycznym, tj. Państwowego Instytutu Naukowego – Instytutu Śląskiego w Opolu oraz Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, dla których organem nadzorującym jest MKiDN.
Większość zmian dotyczyć będzie instytucji znajdujących się w ustalanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wykazie samorządowych instytucji kultury, w których wyłonienie kandydata na stanowisko dyrektora następuje w drodze konkursu. Obecnie w wykazie znajduje się 51 bibliotek, 51 domów, ośrodków oraz centrów kultury i sztuki, 27 filharmonii, orkiestr symfonicznych i kameralnych, 39 galerii, biur wystaw artystycznych oraz ośrodków i centrów sztuki, 111 muzeów, 49 teatrów dramatycznych, 25 teatrów lalkowych, 8 teatrów muzycznych i operetkowych, 14 teatrów operowych i tańca i 3 inne instytucje.
Co ma się zmienić? – w skrócie
-
Informację o zamiarze ogłoszenia konkursu organizator będzie musiał podawać do wiadomości nie później, niż na rok przed upływem okresu na jaki został powołany dotychczasowy dyrektor instytucji kultury.
-
Konkurs będzie musiał być ogłoszony nie później, niż na pół roku przed upływem okresu na jaki został powołany dotychczasowy dyrektor.
-
Programy działalności instytucji będą publikowane w BIP w ciągu 7 dni od powołania dyrektora.
-
Przepisy określą precyzyjnie, co musi się znaleźć w ogłoszeniu o konkursie.
-
Jeśli w ofercie konkursowej będą uchybienia lub braki, np. braku podpisu, braku oznaczenia stron dokumentów lub niewłaściwa forma dokumentu, komisja będzie musiała wyznaczyć kandydatowi termin na usunięcie uchybień lub uzupełnienie braków.
-
Konkurs będzie można uznać za nierozstrzygnięty, jedynie w razie stwierdzenia przez komisję konkursową, że żadna oferta nie spełnia warunków określonych w ogłoszeniu o konkursie lub że żaden z uczestników dopuszczonych do udziału w konkursie nie spełnia kryteriów oceny ustalanych przez komisję.
-
Ogłoszenia o konkursach będą musiały być publikowane na stronie BIP instytucji kultury oraz na jej stronie internetowej, na stronie BIP organizatora oraz na jego stronie internetowej, w dziennikach bądź internetowych wydaniach dzienników (jednym o zasięgu ogólnokrajowym, jednym regionalnym) oraz w dwóch serwisach internetowych o tematyce związanej z zakresem działania instytucji kultury.
-
Przeprowadzenie konkursu będzie musiało obejmować co najmniej dwa posiedzenia komisji.
-
Posiedzenie komisji, na którym będą przeprowadzane rozmowy z kandydatami będzie mogło się odbyć nie wcześniej niż 7 dni od dnia posiedzenia, podczas którego dokonano ustalenia listy kandydatów spełniających warunki określone w ogłoszeniu o konkursie.
-
Protokół końcowym będzie musiał zawierać uzasadnienie rozstrzygnięcia lub nierozstrzygnięcia konkursu.
Co się zmieni w ustawie? – szczegóły
Projektowana ustawa przewiduje następujące różnice między dotychczasowym a proponowanym stanem prawnym:
- dodanie przepisu, zgodnie z którym, w terminie 7 dni od dnia powołania dyrektora instytucji kultury, program, o którym mowa w art. 15 ust. 5 ustawy, organizator lub instytucja kultury poda do publicznej wiadomości, w celu zwiększenia transparentności procedury konkursowej i zapewnienia weryfikowalności działań podejmowanych przez dyrektora instytucji obejmującego stanowisko;
- dodanie przepisu określającego minimalną treść wydawanego przez organizatora ogłoszenia o konkursie, w celu ujednolicenia praktyk w tym zakresie, a także lepszego uregulowania relacji między organizatorem konkursu a jego uczestnikami, mającymi zagwarantowany dostęp do podstawowych informacji na temat instytucji, co ma umożliwić przygotowywanie bardziej szczegółowych i adekwatnych ofert konkursowych. Uwzględniając formę organizacyjno-prawną, zakres działalności oraz aktualną sytuację instytucji kultury, której dotyczy konkurs, o którym mowa w art. 16 ust. 2 ustawy o działalności kulturalnej, organizator w ogłoszeniu o konkursie określi co najmniej:
– opis kwalifikacji wymaganych od kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury i sposób ich udokumentowania,
– umiejętności i kompetencje, jakie ma posiadać wybrany w konkursie kandydat na stanowisko dyrektora instytucji kultury, oraz zadania, jakie ma on realizować w zakresie bieżącego funkcjonowania i rozwoju instytucji kultury, w celu uregulowania statusu osób uczestniczących w konkursie i precyzyjnego poinformowania ich o planach organizatora,
– wymóg przedłożenia przez osoby przystępujące do konkursu programu realizacji zadań w zakresie bieżącego funkcjonowania i rozwoju instytucji kultury,
– wykaz dokumentów wymaganych od osób przystępujących do konkursu oraz informacje o sposobie udostępnienia przez organizatora dokumentów i informacji, dotyczących warunków organizacyjno-finansowych 4 funkcjonowania instytucji kultury, w tym jej planów finansowych i rzeczowych na okresy po rozstrzygnięciu konkursu, jeżeli w danej instytucji kultury plan rzeczowy jest opracowywany, oraz inne ogólne informacje na temat działalności instytucji kultury,
– miejsce i termin złożenia ofert, a także termin rozpatrzenia złożonych ofert;
- dodanie przepisów określających zadania komisji konkursowej, w celu ich precyzyjniejszej regulacji i ujednolicenia obecnych praktyk dotyczących pracy komisji konkursowej od momentu jej powołania do zakończenia postępowania;
- określenie zakresu obsługi komisji konkursowej przez organizatora konkursu, w celu usunięcia dotychczas występujących niejasności w tym zakresie – zadaniem organizatora jest zapewnienie warunków do pracy komisji konkursowej oraz sfinansowanie kosztów dojazdów do miejscowości, w której odbywa się konkurs, członkom komisji niezatrudnionym przez podmiot wyłaniający przedstawiciela do pracy w komisji;
- zmodyfikowanie upoważnienia ustawowego do wydania rozporządzenia w sprawie konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury, w tym przez wprowadzenie ograniczenia zakresu podmiotowego regulacji dotyczących sformalizowanych procedur wyłaniania kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury do tych, dla których konkurs jest obligatoryjny (samorządowe instytucje kultury o szczególnym znaczeniu, których wykaz określa minister w drodze rozporządzenia). Wprowadzenie powyższych regulacji umożliwi lepsze i precyzyjniejsze uregulowanie procedury konkursowej dostosowanej do specyfiki tej szczególnej grupy instytucji kultury. Ponadto w rozporządzeniu zostaną określone terminy informujące o zamiarze ogłoszenia konkursu przez organizatora;
- dodanie przepisu określającego przesłanki wyłączenia z udziału w pracach komisji konkursowej ze względu na naruszenia zasady bezstronności i na konflikt interesów członków komisji; dotychczas regulacja ta zawarta była w akcie wykonawczym, co należy uznać za niewłaściwy poziom z punktu widzenia wymogów systemu źródeł prawa powszechnie obowiązującego;
- dodanie przepisu, zgodnie z którym, jeżeli w ofercie zawierającej wszystkie informacje i dokumenty określone w ogłoszeniu o konkursie komisja konkursowa stwierdzi uchybienia lub braki, w szczególności dotyczące braku podpisu, braku oznaczenia stron dokumentów lub niewłaściwej formy dokumentu, komisja wyznacza osobie, która złożyła ofertę, termin na usunięcie uchybień lub uzupełnienie braków, pod rygorem, że nieusunięcie uchybień lub nieuzupełnienie braków w wyznaczonym terminie skutkuje odrzuceniem oferty;
- dodanie przepisu, na podstawie którego można uznać konkurs za nierozstrzygnięty, ale jedynie w razie stwierdzenia przez komisję konkursową, że żadna oferta nie spełnia warunków określonych w ogłoszeniu o konkursie lub że żaden z uczestników dopuszczonych do udziału w konkursie nie spełnia kryteriów oceny ustalanych przez komisję konkursową w stosunku do uczestników konkursu, w celu jednoznacznego przesądzenia, kiedy może nastąpić nierozstrzygnięcie konkursu, oraz w celu przeciwdziałania nadmiernemu wykorzystywaniu tej instytucji;
- nałożenie na organizatora obowiązku przedstawienia kandydatowi wyłonionemu w konkursie warunków organizacyjno-finansowych instytucji kultury, określonych z uwzględnieniem programu realizacji zadań, o którym mowa w projektowanym art. 16 ust. 3e pkt 3 ustawy o działalności kulturalnej, oraz warunków organizacyjno-finansowych instytucji kultury, o których mowa w projektowanym art. 16 ust. 3e pkt 5 ustawy o działalności kulturalnej, w celu jednoznacznego określenia, że procedura konkursowa ma zakończyć się właśnie takim działaniem.
Co zmieni nowe rozporządzenie? – szczegóły
Oprócz projektu zmian w ustawie znany jest również projekt Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury. Rozporządzenie to będzie aktem wykonawczym dla znowelizowanej ustawy.
Projekt rozporządzenia w stosunku do obecnych przepisów (tj. Rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 30 czerwca 2004 r. w sprawie organizacji i trybu przeprowadzania konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury – Dz. U. poz. 1629), wprowadza szereg istotnych uszczegółowień. Różnice między dotychczasowym a proponowanym stanem prawnym dotyczą:
- określenia obowiązków organizatora związanych z ogłoszeniem konkursu przez wprowadzenie wymogu publicznego podania informacji o zamiarze ogłoszenia konkursu na rok przed upływem okresu, na jaki został powołany dotychczasowy dyrektor oraz ogłoszenia konkursu nie później niż na pól roku przed upływem okresu, na jaki został powołany dotychczasowy dyrektor, co ma umożliwić harmonijne przygotowanie się do konkurs przez wszystkie zainteresowane strony postępowania;
- rozszerzenia zakresu publikacji ogłoszenia o konkursie, w celu uwzględnienia komunikacji internetowej w ogłaszaniu konkursu;
- nałożenia na organizatora obowiązku przedkładania podmiotom, które mają wskazać swoich przedstawicieli w komisji, szczegółowego trybu pracy komisji, w celu prawidłowego przygotowania członków komisji do obrad;
- doprecyzowania, że komisja konkursowa musi w pierwszej kolejności oceni, które oferty spełniają wymogi określone w ogłoszeniu o konkursie i co najmniej po 7 dniach przeprowadzić rozmowy z uczestnikami konkursu, w celu zapewnienia członkom komisji konkursowej czasu na zapoznanie się z nadesłanymi dokumentami;
- określenia wymogu zawarcia w protokole końcowym komisji uzasadnienia rozstrzygnięcia albo nierozstrzygnięcia konkursu.
2 thoughts on “Projekt nowelizacji trafił już do Sejmu”